ปัจจุบันได้มีการเพิ่มเติมรายละเอียดของการใช้ฟ้าทะลายโจรเพื่อบรรเทาอาการของโรคหวัดและการใช้เพื่อรักษาโรคโควิด 19 ในประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2564 เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 2564 และมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 138 ตอนพิเศษ 120 ง วันที่ 4 มิถุนายน 2564 หน้า 46 – 47)
โดย ‘ฟ้าทะลายโจร’ เป็นสมุนไพรที่คนไทยคุ้นเคยมาตั้งแต่โบราณ มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Andrographis paniculata และมีสารออกฤทธิ์ที่สำคัญคือ Andrographolide ซึ่งในสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด 19 ฟ้าทะลายโจรเป็นหนึ่งในยาสมุนไพรที่มีการใช้กันอย่างแพร่หลาย จึงมีความสำคัญว่าควรจะใช้ฟ้าทะลายโจรอย่างไรให้ได้ผลและปลอดภัย
- ข้อบ่งใช้ของฟ้าทะลายโจร
– การใช้ฟ้าทะลายโจรในผู้ป่วยโรคโควิด 19 ที่มีความรุนแรงน้อยเพื่อลดการเกิดโรคที่รุนแรง ให้แบ่งรับประทานในขนาดที่มีปริมาณสารสำคัญคือ Andrographolide 180 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งให้รับประทานวันละ 3 ครั้ง (ครั้งละ 60 มิลลิกรัม) หลังอาหาร เช้า กลางวัน และเย็น ติดต่อกันนาน 5 วัน
– การใช้ฟ้าทะลายโจรในผู้ป่วยที่ตรวจพบเชื้อโควิด 19 แต่ไม่มีอาการ ให้ใช้ฟ้าทะลายโจรในขนาดที่มีปริมาณสารสำคัญคือ Andrographolide 60 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งให้รับประทานวันละ 3 (ครั้งละ 20 มิลลิกรัม) หลังอาหาร เช้า กลางวัน และเย็น ติดต่อกันนาน 5 วัน
– ในปัจจุบันไม่มีข้อแนะนำให้ใช้ฟ้าทะลายโจรในการป้องกันโรคโควิด 19 เพราะยังไม่มีหลักฐานทางวิชาการยืนยันว่าฟ้าทะลายโจรสามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสโควิด 19 ได้
– การใช้ฟ้าทะลายโจรเพื่อเสริมภูมิคุ้มกัน ให้ใช้สารสกัดฟ้าทะลายโจรที่มีปริมาณ Andrographolicde 10 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง นาน 5 วัน เว้น 2 วัน และใช้ต่อเนื่องกันไม่เกิน 12 สัปดาห์
– การใช้ฟ้าทะลายโจรเพื่อบรรเทาอาการของโรคหวัด เช่น ไอ เจ็บคอ มีน้ำมูกไหล โดยให้รับประทานในขนาดที่มีปริมาณ Andrographolide 60-120 มิลลิกรัมต่อวัน โดยแบ่งให้วันละ 3 ครั้ง (ครั้งละ 20-40 มิลลิกรัม) ทั้งนี้ในบัญชียาหลักแห่งชาติฉบับปี พ.ศ. 2554 ได้ระบุข้อห้ามใช้ว่า ห้ามใช้ฟ้าทะลายโจรสำหรับแก้เจ็บคอจากติดเชื้อ Streptococcus group A และห้ามใช้ฟ้าทะลายโจรในผู้ป่วยดังต่อไปนี้ เช่น ผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคไตอักเสบเนื่องจากเคยติดเชื้อ Streptococcus group A, ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บคอเนื่องจากมีการติดเชื้อแบคทีเรียและมีอาการรุนแรง เช่น มีตุ่มหนองในคอ มีไข้สูง และหนาวสั่น และผู้ป่วยที่มีประวัติเป็นโรคหัวใจรูมาติก
นอกจากยังมีข้อแนะนำว่าหากใช้ฟ้าทะลายโจรติดต่อกัน 3 วันแล้วไม่หาย หรือมีอาการรุนแรงขึ้นระหว่างใช้ยาควรหยุดใช้และพบแพทย์
- ใครบ้างที่ไม่ควรใช้ฟ้าทะลายโจร
– ห้ามใช้ในหญิงตั้ครรภ์ และหญิงให้นมบุตรเพราะอาจทำให้ทารกวิกลรูปได้
– ห้ามใช้ผู้ที่มีประวัติแพ้ฟ้าทะลายโจร หากใช้แล้วมีอาการแพ้ เช่น เกิดผื่น หน้าบวม ริมฝีปากบวม แน่นหน้าอก หายใจลำบาก ให้หยุดยาทันทีและไปพบแพทย์
– ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคตับหรือโรคไต
- รับประทานฟ้าทะลายโจรแล้วอาจเกิดอาการใดบ้าง?
– อาการไม่พึงประสงค์ที่ไม่รุนแรงที่พบได้บ่อยจากการใช้ฟ้าทะลายโจร ได้แก่ อาการทางระบบทางเดินอาหารและระบบผิวหนัง เช่น ปวดท้อง ท้องเดิน คลื่นไส้ เบื่อ อาหาร วิงเวียนศีรษะ ใจสั่น และอาจเกิดลมพิษได้
– อัตราการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่ไม่รุนแรงจากฟ้าทะลายโจร คิดเป็นประมาณ 103 คนต่อ 1,000 คน กล่าวคือในผู้ที่รับประทานฟ้าทะลายโจร 1,000 คน จะมี 103 คนเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่ไม่รุนแรง
– การรับประทานฟ้าทะลายโจรเป็นเวลานาน อาจทำให้มีอาการแขนขาชาหรืออ่อนแรง หรือรู้สึกหนาวเย็นภายใน
– อาการรุนแรงที่สามารถพบได้จากการใช้ฟ้าทะลายโจร ได้แก่ Anaphylactic Reaction ซึ่งเป็นปฏิกิริยาภูมิแพ้รุนแรงอย่างเฉียบพลันส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกายพร้อมกัน ซึ่งอาจมีความรุนแรงจนเป็นอันตรายถึงชีวิต
– อัตราการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงจากฟ้าทะลายโจรคิดเป็น 0.02 ต่อ 1,000 คน กล่าวคือ ในผู้ที่รับประทานฟ้าทะลายโจร 100,000 คน จะมี 2 คนเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง
- ควรระวังการรับประทานฟ้าทะลายโจรร่วมกับยาใดบ้าง?4
– ยากันเลือดเป็นลิ่ม (Anticoagulant Drugs) เช่น Warfarin
– ยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด (Antiplatelet Drugs) เช่น Aspirin, Clopidogrel
– ยาลดความดัน (Antihypertensive Drugs) เพราะเสริมฤทธิ์กันอาจทำให้หน้ามืดได้ ยาที่มีกระบวนการเมทาบอลิซึมผ่านเอนไซม์ Cytochrome P450 (CYP) เนื่องจากฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของ CYP1A2, CYP2C9 และ CYP3A4 ส่งผลให้ยาเหล่านี้อยู่ในร่างกายได้นานขึ้น ออกฤทธิ์ได้นานขึ้น หรืออาจเกิดผลข้างเคียงที่มากขึ้นได้ ดังตัวอย่างแสดงในตาราง
ยาที่ควรระวังการใช้ร่วมกับฟ้าทะลายโจร
ยาแก้ปวดในกลุ่ม NSAIDs Diclofinac, Celecoxib
ยาเบาหวาน Glyburide, Glibenclamide, Glipizide, Glimepiride
ยาลดความดันโลหิตสูง Losartan, Propranolol
ยาลดไขมัน Atorvastatin, Simvastatin, Lovastatin
ยาปฏิชีวนะ Clarithromycin, Erythromycin
อื่นๆ Cafergot, Warfarin, Caffeine, Olanzapine
.
.
ติดตาม Life Elevated ได้ที่
Website: www.lifeelevated.club/
Facebook: Life Elevated ชีวิตยกระดับ
Twitter: @_lifeelevated_
Instagram: @lifeelevatedclub
Line OA: @Lifeelevated
Blockdit: Life Elevated
.
.
#LifeElevated #ฟ้าทะลายโจร #โควิด19 #GreenChiretta
.
.
อ้างอิง
https://news.thaipbs.or.th/content/304974
